محلول آبکاری پلاتین (DNS) یا محلول آبکاری دی هیدروژن دی نیتروسولفاتوپلاتین، محلولی به شدت اسیدی است که برای ایجاد پوششی یکنواخت و بدون ترک از پلاتین به رنگ سفید درخشان به ضخامت 0.5 تا 1.5 میکرومتر استفاده می شود. از مزایای محلول آبکاری پلاتین نیوساد صنعت پارت دامنه عملیاتی گسترده و قابلیت ایجاد پوششی روشن با مقاومت سایشی و مقاومت خوردگی بالا تا ضخامت 1.5 میکرومتر بدون ایجاد ترک است که در مصارف آبکاری زینتی انواع جواهرات، ساعت ها و نوشت افزارها و موارد صنعتی، نظامی و فضایی کاربرد دارد. فرایند آبکاری پلاتین با استفاده از محلول آبکاری پلاتین DNS به کمک تغییر ولتاژ قابل کنترل می شود. همچنین این محلول آبکاری در دامنه گسترده ای از جریان ها عملکرد مناسبی داشته و برای انواع فرآیندهای رک و بارل مناسب است. (برای مطالعه بیشتر در مورد آبکاری پلاتین به مقاله ی آبکاری پلاتین چیست رجوع کنید.)
ویژگی های محلول آبکاری پلاتین
| پوشش | پلاتین |
| نوع الکترولیت | اسیدی قوی |
| فرمول شیمیایی | H2Pt(NO2)2(SO4) |
| رنگ محلول | سبز آبی |
| خلوص | 99.99 |
| رنگ پوشش | سفید براق |
| ضخامت پوشش | 0.1 تا 1.5 میکرومتر |
| کاربرد | آبکاری زینتی |
| حجم محلول | 125-250 میلی لیتر |
| محتوای فلز | 2-5 گرم |
مزایای محلول آبکاری پلاتین
- الکترولیت اسیدی
- پوشش سفید و روشن
- کاربری تزئینی
- دامنه عملیاتی گسترده
- قابلیت رسوب دهی تا 1.5 میکرون بدون ترک
- مقاومت سایشی بالا
- مقاومت خوردگی بالا
کاربردهای محلول آبکاری پلاتین
- آبکاری جواهرات
- آبکاری ساعت
- آبکاری فریم عینک
- آبکاری نوشت ابزار
- موارد صنعتی،نظامی و فضایی
پارامترهای آبکاری پلاتین
| غلظت فلز (g/l) | دما (c°) | PH | نرخ رسوب (mg/A/min) | چگالی جریان (A/dm2) | نمک/اسید | درصد خلوص رسوب | زمان ایجاد ضخامت یک میکرومتر |
| 1.5 تا 2.5 | 40-50 | کمتر از 1 | 2 | 1.5 تا 5 | سولفوریک اسید | 99.9 % | 30 ثانیه |
آماده سازی حمام آبکاری پلاتین
برای مصارف آبکاری زینتی محلول آبکاری پلاتین را با آب مقطر به مقدار 1.5 تا 2.5 گرم در لیتر پلاتین رقیق کنید و حمام را به خوبی مخلوط کنید. در مواردی که غلظت پلاتین بالاتر مورد نیاز است، مقدار مناسب محلول پلاتین DNS باید اضافه شود. نکته قابل توجه دیگر جلوگیری از آلوده شدن حمام توسط فلزات دیگر است. بنابراین شست و شوی خوب و استفاده از مخازن غیر فلزیبسیار حائز اهمیت است.
شارژ حمام آبکاری پلاتین
مدت زمان فرایند آبکاری پلاتین بسته به ضخامت پوشش مورد نظر از 30 ثانیه تا 2 دقیقه است.در حین انجام آبکاری مقدار فلز پلاتین در الکترولیت کاهش می یابد به همین علت پر کردن دوره ای حمام آبکاری ضروری است. محتوای پلاتین حمام نباید کمتر از 1.5 گرم در لیتر باشد و در صورت لزوم می توان آن را با افزودن محلول پلاتین DNS حفظ کرد.
آماده سازی زیرلایه برای آبکاری پلاتین
با استفاده از این حمام، پلاتین مستقیما روی زیرلایه های مس، برنج، نقره، نیکل و تیتانیوم پوشش داده می شود. اما برای پوشش دهی پلاتین بر روی زیرلایه های قلع، روی، کادمیوم یا فولاد به یک لایه زیرین نیکل نیاز است. تمام اجزاء باید به طور کامل چربی زدایی شوند. بلافاصله قبل از آبکاری، قطعات باید در سولفوریک اسید رقیق (5% v/v) غوطه ور شوند و سپس با آب مقطر کاملاً آبکشی شوند.
اقدامات ایمنی در هنگام استفاده از محلول آبکاری پلاتین
- دور از مواد غذایی، نوشیدنی و خوراکی نگهداری شود.
- در هنگام کار از دستکش، عینک و لباس محافظ استفاده کنید.
- پس از اتمام کار تمام لباس های کثیف و آلوده را خارج کنید.
- قبل از استراحت و در پایان کار دست ها را بشویید.
- از تماس با چشم و پوست خودداری کنید.
| ترکیبات خطرناک | سولفوریک اسید |
| کلمه خطر | هشدار (warning) |
| توضیحات |
H290: ممکن است برای فلزات خورنده باشد. H302: در صورت بلعیدن مضر است. H315: باعث تحریک پوست می شود. H319: باعث تحریک جدی چشم می شود. H334: در صورت استنشاق ممکن است علائم آلرژی یا آسم یا مشکلات تنفسی ایجاد کند. H401: برای آبزیان سمی است. |
کمک های اولیه:
پس از استنشاق:
- هوای تازه را تامین کنید.
- در صورت نیاز تنفس مصنوعی انجام دهید.
- از تنفس دهان به دهان یا دهان به بینی استفاده نکنید.
پس از تماس با پوست:
- بلافاصله با آب و صابون بشویید.
پس از تماس چشمی:
- چشم باز را چند دقیقه با آب فراوان بشویید.
پس از بلع:
- دهان را بشویید و سپس مقدار زیادی آب بنوشید.
- استفراغ را تحریک نکنید.
- در صورت تداوم علائم با پزشک تماس بگیرید.