محلول رودیوم نیترات

Rhodium(III) nitrate solution

رودیوم (III) نیترات یک ترکیب غیر آلی با فرمول Rh(NO3)3 است که از نمک رودیوم و نیتریک اسید تشکیل شده است. این محلول حاوی حداکثر 6% نیتریک اسید آزاد است که از هیدرولیز محلول جلوگیری می کند. رودیوم نیترات به عنوان یک منبع کریستالی محلول در آب شناخته می‌شود که pH پایینی دارد، در هوا پایدار است، محتوای هالید کمی دارد و با نیترات‌ها سازگار است. 

جرم مولی رودیوم (III) نیترات ۲۸۸.۹۲ گرم بر مول و چگالی آن ۱.۴۱ گرم بر سانتی متر مکعب است و به صورت پودری زرد رنگ یا محلولی به رنگ قرمز تیره عرضه می شود. ساختار کریستالی این ماده هگزاگونال است و شکلی شبیه به شش ضلعی دارد و در آب، الکل و استون به راحتی حل می شود.

نقطه جوش رودیوم نیترات برابر با ۱۰۰ درجه سانتی گراد، و فشار بخار آن در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد ۴۹.۸ میلی متر جیوه است. ترکیب رودیوم نیترات و هیدروکربن ها مخلوطی قابل اشتعال ایجاد می کند که ممکن است خطرناک باشد. رودیم نیترات یک پیش ساز عالی برای تولید ترکیبات با خلوص فوق‌العاده بالا، کاتالیزورهای خاص و مواد نانومقیاس است.

کاربردهای محلول رودیوم نیترات:

محلول رودیم نیترات به عنوان پیش ماده ای برای ساخت کاتالیزورهای ناهمگن (supported catalysts) استفاده می شود. همچنین از این ماده به عنوان بستری در واکنش هیدروژناسیون و واسطه ای مهم در سنتز آلی و صنایع دارویی استفاده می شود.

یکی از مهم‌ترین کاربردهای رودیم (III) نیترات در بازیافت زباله‌های هسته‌ای است. همیشه در زباله‌های هسته‌ای، مقداری فلز رودیم یافت می‌شود که می‌توان با حل کردن آن‌ها در نیتریک اسید، این ماده را استخراج کرد. علاوه بر این رودیوم نیترات در صنایع مختلفی از جمله بخش شیمیایی، صنعت هوانوردی و حفاری در اعماق دریا مورد استفاده است.

نیترات رودیوم (III) یک ترکیب معدنی  بوده که از آن به عنوان پیش ساز برای سنتز رودیوم استفاده می‌شود و به صورت تجاری به عنوان یک منبع کریستالی بسیار محلول در آب در دسترس است. نیترات رودیوم را می‌توان در کاربردهای عملی مختلف، از جمله در سنتز کمپلکس‌های رودیوم و کاتالیزورها و یا به عنوان یک عامل اکسید کننده برای ترکیبات آلی، استفاده کرد. همچنین می‌توان از آن برای تهیه محلول‌های دیگر ترکیبات رودیوم مانند سولفات رودیم و کلرید رودیوم نیز بهره برد.

ویژگی های شیمیایی رودیوم (III) نیترات:

کلمه خطر	خطرناک
پیکتوگرام های خطر
اظهارات خطر (Hcodes)	H272: ممکن است آتش را تشدید کند. اکسید کننده است. H290: ممکن است برای فلزات خورنده باشد. H314: باعث سوختگی شدید پوست و آسیب چشم می شود. H331: در صورت استنشاق سمی است.
اظهارات احتیاطی (Pcodes)	P210: دور از حرارت، جرقه، شعله و سطوح داغ نگهداری شود. در هنگام استفاده از این محصول سیگار کشیدن ممنوع است. P220: دور از لباس و مواد قابل احتراق نگهداری شود. P280: از دستکش محافظ، لباس محافظ، محافظ چشم و محافظ صورت استفاده کنید. P303 + P361 + P353: در صورت تماس با پوست (یا مو): بلافاصله تمام لباس های آلوده را درآورید. پوست را با آب فراوان بشویید. P304 + P340 + P310: در صورت استنشاق: فرد را به هوای تازه ببرید و در حالتی که برای تنفس راحت باشد قرار دهید. فوراً با مرکز مسمومیت یا پزشک تماس بگیرید. P305 + P351 + P338: در صورت ورود به چشم: چند دقیقه با احتیاط با آب بشویید. لنزهای تماسی را در صورت وجود و انجام آسان بردارید. به آبکشی ادامه دهید.

کمک های اولیه:

پس از استنشاق:

• هوای تازه را تامین کنید.
• در صورت نیاز تنفس مصنوعی انجام دهید.
• از تنفس دهان به دهان یا دهان به بینی استفاده نکنید.

پس از تماس با پوست:

• بلافاصله با آب و صابون بشویید.

پس از تماس چشمی:

• چشم باز را چند دقیقه با آب فراوان بشویید.

پس از بلع:

• دهان را بشویید و سپس مقدار زیادی آب بنوشید.
• استفراغ را تحریک نکنید.
• در صورت تداوم علائم با پزشک تماس بگیرید.